Misschien weet niet iedereen dit, maar er is geen één vorm van nystagmus hetzelfde. Iedereen die nystagmus heeft, beleeft het anders of heeft een andere uitingsvorm ervan. Nystagmus hebben is niet zoiets als een gebroken been hebben: duidelijk te begrijpen en voor iedereen ongeveer hetzelfde. Echter, er zijn twee vormen van nystagmus die wel duidelijke verschillen hebben, namelijk aangeboren nystagmus en verworven nystagmus. Aangeboren nystagmus betekent dat je nystagmus hebt vanaf je geboorte, verworven nystagmus betekent dat de nystagmus op latere leeftijd is ontstaan, meestal nooit spontaan maar door een externe oorzaak of oorzaken.
Want als we het over nystagmus hebben, dat gaat het vaak over aangeboren nystagmus. Dit komt waarschijnlijk doordat mensen met aangeboren nystagmus in de meerderheid zijn. Ook lijken de symptomen erg op elkaar. Toch moeten we niet vergeten dat voor mensen met een verworven nystagmus de veranderingen erg lastig zijn om mee om te gaan. Als je met nystagmus bent geboren, ken je de wereld immers niet anders dan gezien vanuit je ogen met nystagmus, een andere wereld heb je immers nooit gekend. Maar voor mensen met een verworven nystagmus ligt dit anders. Het kan erg moeilijk en frustrerend zijn om opeens niet meer een auto te kunnen besturen, of opeens niet meer mee te kunnen doen aan de sport die je ooit fanatiek beoefende, of zelfs je favoriete tv programma niet meer goed te kunnen zien. En waar mensen met aangeboren nystagmus minder last hebben van een bewegend beeld, hebben mensen met verworven nystagmus hier soms behoorlijk last van. De hersenen hebben niet meer de mogelijkheid om zich aan te passen aan de veranderde situatie, iets wat bij aangeboren nystagmus wel is gebeurd; de hersenen waren nog niet volgroeid en konden zich nog aanpassen. Laten we daarom niet vergeten dat deze vorm van nystagmus er ook is en dat het voor de mensen die deze vorm van nystagmus hebben, ook belangrijk is dat er aandacht en begrip voor ze is.