Drukte in het gezichtsveld

februari 2021

Aangeboren nystagmus, of ook wel idiopathische of infantiele nystagmus genoemd, kenmerkt zich door onwillekeurige oogbewegingen. Dit leidt tot een verminderd gezichtsvermogen en een verminderd vermogen om scherp te kunnen zien. Wat bij nystagmus hierdoor vaak voorkomt, is wat we “drukte in het gezichtsveld” noemen. Dit betekent dat objecten of dingen die op zichzelf staan, gemakkelijk worden herkend en kunnen worden benoemd, maar zodra deze objecten of dingen ergens tussen staan of zich in een verder drukke omgeving bevinden, worden ze niet meer zo makkelijk herkend en gevonden.

Het fenomeen “drukte in het gezichtsveld” vindt gewoonlijk plaats binnen het perifere gezichtsveld. Mensen met aangeboren nystagmus ondervinden hiermee problemen die te vergelijken zijn met mensen die de aandoening amblyopie hebben. (Amblyopie is een visuele aandoening die gelijkenissen met nystagmus vertoont, en tot een verminderd zicht leidt door een verstoring in de ontwikkeling van het zicht). Onderzoekers van verschillende instellingen in het UK hebben gezamenlijk onderzocht of de gevolgen van deze “drukte in het gezichtsveld’, opgewekt worden door dezelfde mechanismen in de hersenen die dit ook veroorzaken bij amblyopie (lange termijn neurologische veranderingen die de zenuwbanen aantasten), of dat dit door de ongecontroleerde oogbewegingen van de nystagmus komt.

Uit dit onderzoek blijkt dat ook bij mensen met doorgaans normaal zicht, dit fenomeen van drukte in het gezichtsveld voorkomt. Het blijkt lastig te zijn om voorwerpen, ook als ze groot zijn, te herkennen als er veel dingen omheen of in de buurt staan. Dit levert in het algemeen geen grote problemen op omdat het oog het beeld op het netvlies kan corrigeren. Wel blijkt dat hoe groter de afstand, hoe moeilijker het wordt om de objecten te identificeren.
Bij amblyopie is het duidelijk dat dit veroorzaakt wordt door een neurologisch defect in de hersenen waardoor beelden slecht herkend worden.
In het geval van nystagmus was het niet duidelijk waarom objecten en dingen zo slecht herkend werden in omgevingen met veel informatie rond of in de buurt ervan. Na uitgebreid en langdurig testen en onderzoek zijn de onderzoekers tot de conclusie gekomen dat de oogbewegingen van de nystagmus de hoofdoorzaak zijn van het niet duidelijk herkennen van objecten als ze niet op zichzelf staan. Het blijkt dat dit vooral optreedt in horizontale richting, d.w.z. veel objecten en dingen die in het horizontale gezichtsveld staan. Dit is te verklaren omdat (pendel)nystagmus waarbij de ogen in horizontale richting bewegen, het meeste voorkomt.

Lees hier het hele (Engelstalige) onderzoek.